Nieobecność pracownika w związku z pełnionym mandatem radnego a wynagrodzenie

Nieobecność pracownika – radnego w związku z pełnionym mandatem radnego jest nieobecnością usprawiedliwioną, obowiązkową w świetle ustawy o samorządzie powiatowym i niewymagającą odpracowania – polecenie pracodawcy w tym zakresie nie ma podstaw prawnych. Zarazem za okres tej nieobecności pracownikowi – radnemu wynagrodzenie nie przysługuje (jest to nieobecność usprawiedliwiona, ale niepłatna).

Zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym pracodawca obowiązany jest zwolnić radnego od pracy zawodowej w celu umożliwienia radnemu brania udziału w pracach organów powiatu. Przyjmuje się, że okres zwolnienia radnego od pracy zawodowej w celu umożliwienia mu brania udziału w pracach organów powiatu należy traktować jako okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy (por. uzasadnienie wyroku SN z 15.05.1997 r., I PKN 148/97), natomiast za okres nieobecności w pracy z powodu udziału w pracach organów powiatu radnemu nie przysługuje od pracodawcy wynagrodzenie (por. uchwałę SN z 10.05.1994 r., I PZP 22/94, OSNP 1994 nr 4, poz. 60).

W wypadku wskazanym w pytaniu właściwe jest więc niewypłacenie wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy spowodowanej czynnościami radnego – wynika to z powołanego wyżej przepisu ustawy powiatowej oraz Kodeksu pracy, który nakazuje wypłatę wynagrodzenia za okres nieobecności w pracy tylko wówczas, gdy przewidują to przepisy szczególne. Takich przepisów w tym wypadku nie ma, zatem nieobecność pracownika – radnego w pracy  jest niepłatna.

Natomiast uznać należy za niedopuszczalne prawnie nakazanie odpracowywania przez pracodawcę czasu nieobecności pracownika – radnego w związku z jego obowiązkami jako radnego.

Kodeks pracy nie przewiduje w tym zakresie takiego uprawnienia pracodawcy (nakaz odpracowania dotyczyć może tylko i wyłącznie tzw. wyjść prywatnych wynikających z wniosku pracownika złożonego na mocy art. 151 § 2¹ kp i tylko w granicach określonych tym przepisem) i to niezależnie od zajmowanego przez tego pracownika stanowiska. Zwolnienie na czas wykonania obowiązków radnego należy potraktować na takiej samej zasadzie jak inne obowiązkowe zwolnienia od pracy (np. w związku z wezwaniem do sądu, prokuratury lub organu administracji albo policji), które nie wymagają odpracowania, ale są nieodpłatne.