Jak inwentaryzować środki trwałe i paliwa

W jednostkach, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, inwentaryzację należy przeprowadzić na 31 grudnia każdego roku obrotowego.

Stosownie do treści art. 26 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację składników aktywów – z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych – rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15. dnia następnego roku, ustalenie zaś stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda – przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym. Wobec tego granicznym terminem zakończenia inwentaryzacji przeprowadzonej dwiema metodami, tj. drogą spisu z natury lub potwierdzenia sald, jest zatem 15 stycznia. Natomiast w przypadku inwentaryzacji przeprowadzonej drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników przepis art. 26 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości nie ma zastosowania.

Przepisy ustawy o rachunkowości nie odnoszą się do zasad przeprowadzania inwentaryzacji paliwa. Jednostka powinna je określić w przyjętej przez siebie polityce rachunkowości.

Stosownie do treści art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. Zgodnie z pkt 14 lit. D komunikatu nr 2 ministra finansów z 20 lipca 2016 r. nieobjęte bieżącą ewidencją księgową zapasy, odpisywane w ciężar kosztów w momencie zakupu lub wytworzenia (art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości), podlegają obowiązkowo spisowi na ostatni dzień roku obrotowego.

Ze względu na to, że zapasy te nie są objęte bieżącą ewidencją księgową:

-wyniki spisu z natury nie są porównywane z danymi tej ewidencji i nie są ustalane różnice inwentaryzacyjne;

-odrębnego ustalenia wymagają ceny jednostkowe służące do wyceny tych zapasów.