Polski Ład dla samorządów. Ustawa już uchwalona

Chodzi o ustawę o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. W związku ze zmianami wprowadzanymi przez Polski Ład projekt ma na celu m.in. ustabilizowanie dochodów samorządów. 

Nowe rozwiązania przewidziane przez rząd w tym zakresie:

Przekazywanie dochodów z PIT i CIT do JST w równych miesięcznych ratach, w kwotach zgodnych z prognozą określoną przed rozpoczęciem roku budżetowego. Dla samorządów to gwarancja dochodów i ułatwienie przy planowaniu i realizacji budżetów.

System finansów samorządowych zostanie uzupełniony o dodatkową regułę zapewniającą długookresową stabilizację w zakresie wpływów podatkowych.

Mechanizm korekcyjno-wyrównawczy będzie oparty na bieżących wpływach z PIT i CIT, co poskutkuje lepszym dopasowaniem wysokości subwencji i wpłat „janosikowego” do aktualnej sytuacji finansowej.

Planowane jest wprowadzenie nowej, dzielonej w sposób algorytmiczny, części subwencji ogólnej – części rozwojowej, zapewniającej stałe wsparcie JST w obszarze inwestycyjnym.

Kontynuowane będą działania wspierające inwestycje samorządowe. Zostanie m.in. utworzony Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych, oferujący bezzwrotne i bardzo wysokie dofinansowanie inwestycji JST.

Celem programu jest zwiększenie skali inwestycji publicznych poprzez bezzwrotne dofinansowanie: promes inwestycyjnych udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego (wsparcie od 80%), i nawet do 95% wartości zadania (w zależności od obszaru). W 2021 roku samorządy, dzięki dobrej sytuacji budżetowej, otrzymają dodatkowo 8 mld zł (dzielone algorytmem).

Wprowadzone zostaną rozwiązania przejściowe w zakresie zwiększenia elastyczności zarządzania budżetami na skutek zmiany reguł fiskalnych obowiązujących samorządy.

Wprowadzone zostaną również rozwiązania podnoszące limit spłaty długu JST oraz wspierające absorpcję środków UE (rozszerzenie wyłączeń z limitu zobowiązań dla szerszego zakresu projektów UE).

Według szacunków rządu, w 2022 roku, po wprowadzeniu Polskiego Ładu oraz rozwiązań stabilizujących i wzmacniających finanse JST, samorządy osiągną dochody z tytułu PIT, CIT i subwencji ogólnej na poziomie ok. 146 mld zł. Oznacza to, że będą one wyższe o 4,6% od dochodów prognozowanych przez same JST w Wieloletnich prognozach finansowych, sporządzonych przed ogłoszeniem Polskiego Ładu. Uwzględniając natomiast środki inwestycyjne z Funduszu Polski Ład, wzrost dochodów JST wyniesie aż 9,6%.

Etap legislacyjny:

ustawa o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw – w chwili oddania publikacji do druku projekt czeka na rozpatrzenie przez Senat.